In deze nieuwe combi van VO-ING Digitaal staat in samenwerking met Michiel Kersten (Artetcetera) het bijzondere beeldhouwwerk van Constantin Brancusi centraal.
Introductie
Gedurende dit najaar is in Museum H’Art in Amsterdam een grote tentoonstelling te zien van het veelzijdige en spraakmakende beeldhouwwerk van Constatin Brancusi. Wellicht heeft u al een van de lovende recensies over deze expositie gelezen in een van de Nederlandse dagbladen. Zoals bij eerdere gelegenheden hebben wij Michiel Kersten (Artetcetera) gevraagd voor ons een digitale lezing in combinatie met een rondleiding te verzorgen over het werk van Brancusi en zijn tijdgenoten in Parijs. Wij nodigen u graag uit om deel te nemen aan beide evenementen!
Brancusi – de grote vernieuwer. Op zoek naar de essentie van de dingen
Weinig kunstenaars zijn zo invloedrijk geweest als Constantin Brancusi (1887-1957). Deze uit Roemenië afkomstige beeldhouwer vestigde zich in 1905 in Parijs. Hij was opgeleid aan de School voor Schone Kunsten in Boekarest en werkte eerder hij in een klassieke, academische stijl. Ook zijn bewondering voor August Rodin is duidelijk zichtbaar in zijn vroegste Parijse werken. In 1907-1908 veranderde Brancusi zijn manier van werken totaal. In plaats van te boetseren met klei of gips, ging hij met beitel en hamer hakken in steen of hout. “Je kunt niet maken wat je wilt, maar wat het materiaal jou toestaat ervan te maken […] Ieder materiaal heeft zijn eigen leven,” zegt Brancusi hierover. Deze verandering van techniek ging hand in hand met een ongekende vereenvoudiging van de beeldtaal. “Als je de werkelijkheid gekopieerd hebt, is dat geen creatie. Een kunstenaar moet creëren.” Voor Brancusi is de zichtbare werkelijkheid een onvolmaakte kopie van een onzichtbaar ideaal. In 1926 drukte hij dit heel kernachtig uit: “Wat echt is, is niet de uiterlijke vorm, maar de essentie van dingen.” De visuele zoektocht hierna zal Brancusi zijn verder leven bezighouden.
Herhalen en verdiepen
Vereenvoudiging en versimpeling van de vorm was geen doel op zichzelf, maar ontstond op een natuurlijk wijze bij de zoektocht naar de essentie van de dingen. “Eenvoud is uiteindelijk complexiteit”, zei Brancusi. Daarvoor is veel beeldende denkkracht nodig. De weg naar de ultieme verbeelding van een kernidee is in het oeuvre van Brancusi op de voet te volgen. Steeds herneemt hij hetzelfde thema. Een prachtig voorbeeld is de Maiastra. Wat begon rond 1910 met een solide oertype van een vogel wordt, in de loop van de jaren, stapje voor stapje gestileerd tot een ijle, ranke, in een ruimte zwevende vorm, Vogel in ruimte. De steen of het brons van deze beelden polijstte de kunstenaar tot een glimmend, de omringende ruimte weerspiegelend oppervlak. “Sculptuur moet heerlijk zijn om aan te raken, [..] vriendelijk zijn om mee te leven, niet alleen geweldig knap gemaakt zijn”
Invloed zonder weerga
Zonder de vereenvoudiging en stilering die het werk van Brancusi kenmerkt is de moderne beeldhouwkunst eigenlijk ondenkbaar: Henry Moore en Barbara Hepworth bezochten Brancusi’s atelier in de impasse Ronsin in Montparnasse en waren diep onder de indruk. De invloed van zijn werk kunnen wij ook deels toeschrijven aan het avant-gardemilieu waar Brancusi zich in bewoog en waarvan Marcel Duchamp en de fotograaf Man Ray wel de belangrijkste zijn.
Lezing en Rondleiding
Tijdens de lezing richt Michiel Kersten zich met ons niet alleen op de beelden, maar ook op de relaties van Brancusi met schrijvers, dichters, fotografen, kunstenaars en verzamelaars in de jaren twintig, die vooral verbonden zijn aan stromingen in de kunst als DADA en het surrealisme. Het werk van Brancusi is echter met niets te vergelijken.
Tijdens de rondleiding in museum H’Art wil Michiel ons visueel laten meevoeren in Brancusi’s zoektocht naar vereenvoudiging om het wezen van de dingen te kunnen weergeven. Dat maakt zijn werk onvergetelijk.
Meer informatie en inschrijven?
Klik hieronder op de "Lees meer" link.
